Leczenie i monitorowanie

Insuliny – przegląd

Klasa Preparaty (PL) Początek → szczyt → czas działania  Główne zastosowanie
Ultraszybkie Fiasp®, Lyumjev® 5 min → 0,5 h → 3-4 h Bolus tuż przed/po posiłku, korekty
Krótkie Humulin R®, Polhumin R® 30 min → 2 h → 6-8 h Rzadziej używane; baza w pompach DIY
Średnie (NPH) Insulatard®, Gensulin N® 1,5 h → 4-6 h → 12 h Tania baza, ciągle popularna
Długie Lantus®, Toujeo®, Levemir® 1-2 h → 6 h → 20-24 h 1-2 x/dobę, stabilne tło
Ultradługie Tresiba®, Abasaglar® 1 h → brak wyraźnego szczytu → > 42 h Najbardziej płaska baza

Jak dobrać dawkę?

  • jednostka startowa bazaly: 0,2–0,4 j/kg mc.

  • bolus: WW × współczynnik insuliny ± korekta wg wzoru 100 / sensitivity factor.

Leki nieinsulinowe w Typie 2

  • Metformina – pierwsza linia, poprawia wrażliwość na insulinę.

  • Flozyny (SGLT-2) – sprzyjają utracie wagi, chronią serce i nerki.

  • GLP-1 (semaglutyd, dulaglutyd) – obniżają glikemię i masę ciała.

  • TZD, inhibitory DPP-4 – u wybranych pacjentów; omów z lekarzem.

Samokontrola glikemii

  1. Glukometr – paski refundowane; kalibruj co 100 pasków.

  2. CGM / FGM – Libre, Dexcom, Medtrum. Pamiętaj o skanowaniu co 8 h (Libre).

  3. Ketony – mierz, gdy glikemia > 250 mg/dl lub chorujesz (zalecane paski β-ketonowe).

Docelowe cele ADA 2025

  • HbA1c < 7 % (dzieci < 7 lat: < 7,5 %)

  • TIR ≥ 70 % (70-180 mg/dl)

  • Glukoza na czczo 80-130 mg/dl

  • Po posiłku (2 h) < 180 mg/dl

„Krok po kroku” – jak podać poprawny bolus

  1. Zważ jedzenie OR skorzystaj z aplikacji z bazą posiłków.

  2. Przelicz wymienniki (WW/WBT).

  3. Pomnóż WW przez współczynnik insuliny.

  4. Skoryguj, jeśli glikemia wychodzi poza target.

  5. Podaj insulinę 10-15 min wcześniej (ultraszybkie: 0-5 min).